acobiài, acobilàre , vrb: acoilae,
acoilare,
acoliai,
acoliare,
acubilare,
acugliai,
acuilai,
acuilare,
acuvilare,
aculiai,
aculiare,
cubilare Definition
fàere fúrriu, torrare a cuile, a su crocadórgiu, andhare a crocare, fintzes pònnere in su crocadórgiu; istare o pònnere in calecunu logu, aintru, asuta, po si aprigare o cuare; istare in asséliu, firmu, su si apaghiare
Synonyms e antonyms
acoiletare,
acojai,
acuae,
apatai,
apogiai,
assebiai,
impudhilare
| ctr.
bocare,
essire,
pesare
Sentences
iscurtabas sos puzones su sero acubilandhe (P.Mura)◊ furriadorzu de istrias, acoilas bobborrotis e tirpias (L.Loi)◊ sas rúndhines sunt aculiadas in su filu ◊ is pillonedhus fiant acobiaus ◊ su pilloni innòi si acúliat a pausai
2.
furiat pruendu e po no m'isciundi mi seu aculiau ◊ no ia postu menti a babbu a m'aculiai in domu sua is dis de cussa strasura
Etymon
srd.
Translations
French
se coucher,
s'abriter
English
to return to the fold to go back to sleep to shelter
Spanish
cubilar,
cobijar
Italian
rientrare nell'ovile,
ritirarsi a dormire,
ripararsi
German
in den Stall zurückkehren,
schlafengehen,
sich unterstellen.
acojài , vrb: acujai,
acujare Definition
nau mescamente de animales, intrare o andhare a si crocare in s'acoiladórgiu; nau de gente (mescamente piciochedhos), asseliare, apartare, cuare
Synonyms e antonyms
acobiai,
acuae,
cortire,
remonire
| ctr.
essire
Sentences
a sa mata dhoi fúrriant is pillonis a dhoi acojai ◊ candu cummentzat a fai frius, sa musca s'acujat aintru de domu ◊ is crucuitus carraxosus trigant a s'acojai
2.
innanti abboghinamos e poi nos acujamos che catedhos ◊ nci fiat una musca… depit èssi acujada: no dha biu prus ◊ sa morti si est acujara apalas de is murus isderrutus de s'arrexoni! ◊ abarrai in domu acujaus, candu cabat su lampu!
Etymon
srd.
Translations
French
se coucher
English
to go back to sleep
Spanish
cubilar,
calmarse
Italian
ritirarsi a dormire
German
schlafengehen.
cuciàre 1 , vrb Definition
nau de is canes, istare in su crocadórgiu insoro; rfl. nau de unu, ammischinare
Translations
French
se coucher (se dit d'un chien)
English
to curl up
Spanish
sentarse el perro
Italian
accucciarsi
German
kuschen.
ingalàre 1 , vrb: inghelare 1 Definition
intrare a una cala, cuare in is calas: nau de su sole, betare o intrare asuta de s'orizonte su sero; a logos, ingurtire
Synonyms e antonyms
intanae
/
ingúllere,
ingurti
| ctr.
essire,
cumpàrrere
/
abbrèschere
Sentences
candho s'ingalat su sole pesso a un'àtera intrada chi no bidet piús dies (C.Meridda)◊ si ne fiant annaos inghelannonne che umbras malas
Etymon
srd.
Translations
French
se coucher (Soleil),
descendre sous l'horizon
English
to set
Spanish
ponerse el sol
Italian
tramontare
German
untergehen.